Oryantiring harita yardımıyla yön bulmayı içeren, zamana karşı yapılan bir spor. Farklı arazi koşullarında yapılabilse de genellikle ormanlık arazide yapılması tercih edilmektedir. Oryantiring sporunda amaç arazideki hedefleri sırasıyla ve en kısa sürede ziyaret ederek parkuru bitirmektir.
Harita ve pusula kullanılan bu spor farklı birçok uygulaması olan bir doğa sporudur. Foot-O, Mtb-O, Ski-O ve Trail-O adlı dört farklı disiplini olan oryantiring, 1800’lü yıllarda İsveç’te ortaya çıkmıştır. Bu spor özellikle kuzey ülkelerinde eğitim sisteminin de bir parçası olmuştur. Son yıllarda tanınırlığı artan sporun katılımcı sayısı ülkemizde ve diğer ülkelerde katlanarak artmaktadır.
Bu farklı ve eğlenceli spor ülkemizde 1980’li yıllarda askeri eğitimler başlamış olup 2000 yılında sivil kulüpler ile yayılmıştır. Türkiye Oryantiring Federasyonu tarafından ulusal yarışlar düzenlenmekte ve 150’yi aşkın spor kulübü ve 15000’nin üzerinde lisanslı sporcu yarışlara iştirak etmektedir. Ayrıca Milli Oryantiring Takımı uluslararası şampiyonalarda ülkemizi temsil etmekte ve günden güne başarıları artmaktadır. Türk Milli Takımı 2016 yılında Sırbistan’da gerçekleştirilen yarışta Akdeniz Ülkeleri Oryantiring Şampiyonu olmuştur. Oryantiring Akademi olarak sponsoru olduğumuz Orhan Kutlu Dünya Gençler Oryantiring Şampiyonasında A Final’e kalan ilk Türk Sporcu olmayı başarmıştır. İlgili haber için tıklayınız.
Alana yerleştirilen oryantiring hedefleri harita üzerinde gösterilir ve bu hedeflerin yerleştirildiği yerin özellikleri belirtilir. Katılımcılar zamana karşı sırasıyla hedeflere harita ve pusula kullanarak ulaşıp parkuru tamamlamaya çalışır. Parkuru doğru şekilde tamamlayanlar arasında parkur bitirme süreleri kıyaslanarak sıralama oluşturulur.
Katılımcılar başlangıç düzeyinde temel malzeme olan harita ile hareket edebilme becerisini öğrenir. Daha sonra rota planlama ve teknik çalışmalar yaparak harita okuma ve koşu hızı arttırılır. Her katılımcıya uygun zorlukta parkurları barındıran etkinlikler yapılmaktadır. Böylece katılımcı sporu deneyimlerken keyif almaktadır.
Hem kas hem zihin gücü kullanıldığından yürüyüş yapabilen ve hafif tempo koşabilen herkes yapabilir. Oryantiring yarışmaları yaş kategorilerine göre yapılır, dolayısıyla rakipleriniz yaşıtlarınız olacaktır. Yarışmalar 10 yaş kategorisi ile başlayıp üst yaş için sınır bulunmamaktadır. Çocuk yaşta başlayan ve harita okuma yeteneği olan kişilerin başarı oranı yüksektir.
Sınır tanımayan spor olarak bilinen oryantiring yarışları farklı yaşta katılıma uygun olduğu için oldukça güzel bir manzara sunmaktadır. Start koridorunda 10 yaşında bir çocuk ile 70 yaşında birini görürseniz şaşırmayın. Her yaşta aile üyesinin kendine uygun zorlukta yarışın parçası olması ile keyif verici aile aktivitesi haline gelebilir. Örnekleri oldukça fazla olan ailelerin sayısı katlanarak artmaktadır.
Oryantiring disiplinlerinden biri olan Patika-O yarışları engellilerin de katılabildiği etkinliklerdir. Bu yarışlarda zamana karşı bir yarış yapılmayıp fırsat eşitliliği sağlanmaktadır. Böylece engelli ve engeli olmayan bireylerin aynı etkinlik içerisinde bir araya getirilmesi sağlanmaktadır.
Örnek Kategoriler;
E12 (11-12 Yaş Erkek)
K45 (41-45 yaş Kadın)
Oryantiring haritası çizilmiş olan açık veya kapalı alan fark etmeksizin her yerde yapılabilir. Genellikle ormanlar, parklar, kampüsler, spor salonları vb alanlarda yapılmaktadır. İstanbul’da hali hazırda haritası çizilmiş alanlar; Belgrad Ormanı, Şile, Kapalıçarşı, Ömerli Ormanı, Yıldız Korusu, Emirgan Korusu, Beykoz Korusu, Büyük Ada, Heybeli Ada, Sultanahmet, Özgürlük Parkı…
Haritası çizilmiş alanlar oryantiring sporunun sahası veya salonu olarak adlandırılabilir. Haritalar IOF (Uluslararası Oryantiring Federasyonu) tarafından belirlenen kriterlere uygun olarak çizilmektedir. Oryantiring haritası çizimi oldukça zor ve uğraş gerektiren bir meslek dalı olup ülkemizde az sayıda harita çizici bulunmaktadır.
Oryantiring antrenmanları ve yarışmaları farklı mevsimlerde yapılabilmektedir. Yarışmanın yapıldığı zaman dilimine göre gündüz veya gece olarak sınıflandırılır. Ulusal yarışlar Ekim-Mayıs sezonunda, okullar arası yarışlar ise ilkbahar aylarında yapılmakta ve uluslararası şampiyonalar yaz aylarında yapılmaktadır.
Dünya çapında ilgi gören Jukola ve 10Mila yarışları önemli gece yarışları olup binlerce sporcunun katıldığı etkinliklerdir. Dünya çapındaki en büyük organizasyon olan O-Ringen ise dünyanın en geniş katılımlı oryantiring etkinliğidir. Her yıl 20 bini aşkın katılımcı gündüz saatlerinde yapılan yarışın parçası olmak için temmuz ayında İsveç’e yolculuk yapıyor.